“آژنگ نیوز”:اروپاییان ماقبل تاریخ ازجلبک دریایی تغذیه می کردند. جلبک دریایی ممکن است به تغذیه اروپاییان اولیه کمک کرده باشد در حالی که کشاورزی به تدریج جای خود را پیدا کرده است. آثار شیمیایی یافت شده در بقایای اروپاییان باستان نشان می دهد که جلبک ها زمانی بسیاری از مواد مغذی و پروتئین مورد نیاز برای بقا را تامین می کردند. پلاک دندان ممکن است به آشکار شدن آنچه که انسان های ماقبل تاریخ می خوردند کمک کند. آثار شیمیایی موجود در پلاک سخت شده یا منابع کتبی مانند لوح اروپاییان باستان نشان می دهد که جلبک دریایی در فهرست غذاها قرار داشت. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خوردن جلبک دریایی در حدود ۸هزارسال پیش بسیار رایج‌تر از امروز بوده است.
کارشناسان کاملاً مطمئن نیستند که چه زمانی جلبک دریایی از بین رفت، اما تصور می‌شود که تغییر به سمت کشت گندم و سایر محصولات، پایان جلبک‌ها را رقم زد. پروفسور کارن هاردی، که یکی از نویسندگان مقاله است، می‌گوید: «امروزه جلبک‌های دریایی و گیاهان آبزی آب شیرین عملاً در رژیم‌های غذایی سنتی و غربی غایب هستند. به حاشیه راندن آنها در حالی که آنها از غذا به منابع قحطی و علوفه حیوانات منتقل شدند احتمالاً در یک دوره زمانی طولانی رخ داده است. این تحقیق پتانسیل کشف مجدد منابع غذایی جایگزین و پایدار را نشان می‌دهد که ممکن است به پرداختن به اثرات منفی سلامتی و زیست‌محیطی ناشی از وابستگی بیش از حد رژیم غذایی غربی به تعداد کمی از محصولات کشاورزی تولید انبوه کمک کند. یافته های این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شد.
سقوط و خیزش غذای جلبک دریایی در حالی که جلبک دریایی و سایر گیاهان آبزی ممکن است امروزه در اروپا به طور معمول خورده نشوند، از نظر تاریخی منبع مهمی از غذا و منابع برای جوامع ساحلی بوده اند. علیرغم بقایای جلبک دریایی جویده شده ۱۴۵۰۰ ساله که در سایر نقاط جهان باقی مانده است، قطعات زغالی که اغلب در اروپا یافت می شوند، تمایل به استفاده های دیگری مانند تولید کود، سوخت یا نمک دارند، صنعتی که تا همین اواخر ادامه داشت.
به نظر می‌رسید که اروپایی‌ها تقریباً تا سال ۱۸۰۰ خوردن جلبک دریایی را به طور کامل متوقف کردند، و در نتیجه جلبک دریایی اکنون به عنوان یک غذا در اروپا غیرمعمول است، البته خوردن آن با نان اسطوخودوس از ولز یکی از معدود موارد استثناست.
جلبک دریایی قبل از فراگیر شدن کشاورزی حیوانات، منبع خوبی از ویتامین ها، مواد مغذی و پروتئین برای انسان های باستانی بوده است. برای غلبه بر این کمبود شواهد، محققان به دنبال شناسایی چیزی بودند که جلبک دریایی را منحصر به فرد می کند. تحقیقات قبلی نشان داده است که ردپای جلبک‌ها می‌توانند به‌عنوان «فسیل‌های شیمیایی» زنده منتهی شوند که می‌توانند از طریق حضور ترکیبات خاصی به نام نشانگرهای زیستی شناسایی شوند. اگر اروپایی‌های ماقبل تاریخ به مقدار زیاد جلبک دریایی می‌خوردند، پس این مواد شیمیایی باید در جرمی که روی دندان‌هایشان ایجاد می‌شد، ختم می‌شد. در حالی که هیچ نشانگر زیستی نمی تواند ثابت کند که یک فرد جلبک دریایی خورده است، ترکیبی از نشانگرهای زیستی می تواند یک مورد قوی ایجاد کند که احتمالاً انجام داده است. تکه ای از جرم دندانی تکه ای از فک انسان حاوی دندان را می پوشاند. آثار شیمیایی جلبک دریایی هزاران سال بعد در محاسبات باقی ماند.
پس از بررسی بقایای تاریخی روی دندان ها از ۲۸مکان باستان شناسی مختلف از دریای بالتیک تا جنوب اسپانیا، محققان دریافتند که بیش از نیمی از آنها مجموعه منحصر به فردی از نشانگرهای زیستی مرتبط با جلبک دریایی را نشان می دهند. یکی از این مکان‌ها لاکرونا بود، مکانی در اسپانیا که بیش از ۸۰ کیلومتر دورتر از ساحل قرار دارد. در حالی که ۸هزارسال پیش احتمالاً به دریا نزدیک‌تر بوده است، اما هنوز فاصله قابل توجهی از آن وجود داشته است که نشان می‌دهد جلبک دریایی منبع غذایی مهمی برای مردم ساکن در آنجا بوده است. اما حتی پس از ورود کشاورزی به اروپا به نظر می رسد جلبک دریایی اهمیت خود را به عنوان یک منبع غذایی حفظ کرده است.
منابع تاریخی از Orkney نشان می دهد که مردم هنوز هم جلبک دریایی و سایر گیاهان آبزی را در کنار گوشت و محصولات لبنی در حدود ۴۸۰۰ سال پیش می خوردند. دکتر استفان باکلی، نویسنده اول، می‌افزاید: «این واقعیت که مصرف جلبک دریایی تا دوران نوسنگی ادامه پیدا کرد، در آن زمان تصور می‌شد که آن را رها کرده‌اند، قویاً نشان می‌دهد که فواید تغذیه‌ای آن به اندازه کافی به خوبی شناخته شده بود که پیوند رژیم غذایی خود را با دریا حفظ کردند.» با این حال، تا حدود ۲هزار سال پیش، به نظر می رسد که آثار مصرف جلبک دریایی تا حد زیادی ناپدید شده است، و بیشتر اروپایی ها به جای آن به گیاهان دیگر روی آورده اند. با این حال، با توجه به اینکه کشاورزی سنتی در حال حاضر به عنوان یکی از دلایل اصلی از بین رفتن تنوع زیستی شناخته شده است، جلبک دریایی ممکن است به دلیل بازگشت مجدد باشد.
با ارائه یک منبع پروتئین پایدار در حالی که برای رشد به زمین تکیه نمی‌کنیم، امید است که جلبک دریایی بتواند به تغذیه جمعیت رو به رشد جهان بدون هزینه‌ای برای سیاره کمک کند. گزارشی از کمیسیون اروپا تخمین می زند که جلبک دریایی در سطح جهان می تواندتا دهه ۲۰۴۰ بیش از ۱۰۰ میلیون تن غذای اضافی فراهم می کند. در حالی که کمتر از ۱ درصد از جلبک دریایی جهان در حال حاضر در اروپا رشد می کند، امید است که توسعه آبزی پروری در منطقه به طور چشمگیری تولید این قاره را افزایش دهد. اگر این اتفاق بیفتد، اروپایی‌ها ممکن است بار دیگر بسیاری از جلبک‌های دریایی را بخورند که اجدادشان زمانی از آن لذت می‌بردند.
ترجمه:علی محرابی
گروه گزارش