این روزها در اواسط اردیبهشت ماه سال 1399 با درگذشت نجف دریابندری ، شاهدحضور فعال هزاران نفر در شبکه های مجازی هستیم .با مشاهده ابراز ارادت و بزرگداشت این مترجم نام آور ایران ،دوباره و یا به تعبیر بهتر چندین باره شاهد یک وضعیت تعجب برانگیز و متناقض در خصوص بزرگان فرهنگ کشورمان هستیم. تعجب و تناقض از این موضوع که اگر یک دهم همین تعداد افراد فعال در زمینه گرامیداشت یاد و خاطره نجف دریابندری، حداقل کتابهای نجف دریابندری را می خریدند و می خواندند وضع نشر و کتاب در کشورمان چنین نبود!! یکی از آخرین کتابهای منتشر شده کتاب وداع با اسلحه بود . خبر انتشار آن در رسانه ها چنین درج شده بود: رمان «وداع با اسلحه» نوشته ارنست همینگوی با ترجمه نجف دریابندری در 343 صفحه با تیراژ 500 نسخه به بهای 28هزار تومان از سوی موسسه انتشارات امیرکبیردر ابتدای سال 1399 راهی بازار نشر شد. بله درست مطالعه فرمودید و اشتباه چاپی هم نیست ! تیراژ کتاب پانصد نسخه برای جمعیت 80 میلیونی کشورمان بود.در حال حاضر نزدیک به شش میلیون و هفتصد هزار نفر هم دانشجو داریم . کتاب مستطاب اشپزی در میان کتابهای ایشان می توانست مخاطب عام تر داشته باشد. چاپ دوم همین کتاب مستطاب اشپزی هم در سال 1379 با 6 هزار نسخه تیراژ منتشر شد . تیراژ کتاب “چنین کنند بزرگان” که البته به چاپ هفتم هم رسید ،از استثنائات به شمار می آمد ،این کتاب هم در 5 هزار نسخه چاپ شده بود.کتابهای دیگر نیز در همین حدود تیراژ داشتند .البته بعضی از آنها با گذشت نزدیک به 15 سال از انتشارش همچنان در انبارها موجود بوده و امکان خرید اینترنتی آن وجود دارد.
متاسفانه توجه به فرهنگ ،در برخی موارد اقدامی به نظر میرسد که شاید بتوانیم آن را پیروی از مد تعبیر کنیم. واقعا قابل هضم نیست که کتاب یک نویسنده و مترجم با تیراژ پانصد نسخه منتشر شود ، تا مدتها هم فروش نرود. اما در سالگشت تولد و مرگش هزاران نفر در شبکه های مختلف مجازی فعال شوند و اظهار نظر کنند.پیروی از مد روز و تشبه به علاقه مندی به فرهنگ نمی تواند کمکی به بسط و گسترش فعالیتهای فرهنگی و یا در بخشی دیگر به افزایش میزان خوانندگان کتاب ،کند.ضمن آنکه بعد از فوت آن مرحوم یا مرحومه بزرگداشتش سودی برای آن فرد زحمت کشیده در عرصه فرهنگ ندارد!
گروه گزارش