“آژنگ نیوز”:تاریخچه زندگی قسطی در ایران!از دهه پنجاه خورشیدی به صورت جدی شکل میگیرد.در این زمان واردات کالاهای خارجی اوج میگیرد و با تبلیغات مستمر و مختلف مردم به خرید قسطی تشویق می شوند.
در سال ۵۰ تحقیقی در خصوص علت افزایش خرید قسطی توسط مردم صورت میگیرد که به برخی از نتایج آن اشاره می شود.در این تحقیق اشاره شده:پدر،مادر ،دختر و پسر خانواده،ناچارند که بطور متوسط هر ماه قسمتی از در آمدشان را بابت خرید اتومبیل ،خانه، لوازم زندگی، خواروبار ،لوازم آرایش لوکس وپوشاک به شرکتهای تعاونی اداراتشان یا بانکها و فروشگاه هایی که به اقساط جنس می فروشند بپردازند.
یکی از مهمترین دلایل زندگی قسطی این بود که اکثر حقوق بگیران،کارمند بودند.درآمد آنها به نسبت مشاغل آزاد کم بود، اما همان زمان نیز میگفتند حقوق دولتی آب باریکه است. اما این آب باریکه همواره جریان دارد. به همین جهت دارندگان حقوق آب باریکه مجبور بودند قسطی خرید کنند و در حقیقت درآمد آینده اشان را بفروشند.
در همین سال تحقیقی صورت گرفته و به ۱۴۰ نفر از کارمندان یک پرسشنامه تحویل میدهند. بر اساس اطلاعات مندرج در این پرسشنامه که توسط کارمندان دولت از ۱۸ تا ۵۰ ساله پر شده بود ؛چنین استنباط می شود که کارمندان دولت قبل از دریافت اولین حقوق، زمینه پرداخت قسط ها را فراهم کرده اند.چنانکه ۸۰ درصد پاسخ دهندگان نوشته بودندخرید قسطی را با اولین حقوق شروع کرده اند.
بر اساس همین تحقیق، زنان رویهمرفته در قسطی خرید کردن، شجاعتر و بی باک تر از مردها هستند.همچنین بر اساس اظهار نظر صاحبان چند فروشگاه خانمها خوش حساب تر از آقایان بودند.
اما در همان زمان هم فروشگاهها میگفتند:طی سه چهار سالی که فروشگاهمان را باز کرده ایم در گرفتن چک و سفته وگرفتن ضمانت از خریدار خیلی دقت کرده ایم؛ اما به علت گرفتاری هایی که عقب افتادن سفته ها و بی محل بودن چکها برایمان درست میکند،اغلب در دادگستری هستیم تا پولهایمان را نقد کنیم.بنابر این بیلان هر ساله ما ضرر نشان میدهد.بطور متوسط خریدهای قسطی هم دوازده ماهه بود و بدین ترتیب پرداخت قسطها خیلی سخت بود.
در نتیجه مشکلات مربوط به خرید قسطی و تعویق پرداخته؛ا در دهه پنجاه سالانه بیش از ده هزار پرونده از این بابت در دادگستری تشکیل میشد.از طرف دیگر کسانی که برای خرید قسطی چک داده بودند وقتی میدیدند نمیتوانند رقم چک را پر کنند مرتکب اقدام بدتری شده و چک خود را با بهره ای بین ۳۰ تا ۹۰ درصد به رباخواران و بهره گیران می فروختند.بدین ترتیب خود را چند جانبه گرفتار میکردند.
در همین زمان کسانیکه کار آزاد داشتند ومخصوصا بازاری ها از خرید قسطی تنفر و ترس را توام داشتند و جز معاملات بزرگ، به هیچ روی حاضر نبودند دست خود را در پوست گردوی قسط گرفتار کنند.آنها معتقد بودند وقتی ناچارند هر ماه قسط بپردازند، عمرشان کوتاه می شود و از زندگی چیزی نمی فهمند. چون تا چشم به هم میزنند سر رسید پرداخت قسط است و باید مقدار زیادی از حقوق خود را ازدست بدهند.دیگر در ان لحظه به فکر جنسی که خریده اند نیستند.در مجموع در این دوره خیلی از دخترها جهیزیه اشان را قسطی میخریدند و بسیاری از مردها هم قسطی ازدواج میکردند.دراین زمان تمثیل بامزه ای رواج یافته بود که:خرج کفن و دفن را باید نقدا پرداخت اما مراسم پس از آن را میتوان قسطی تامین کرد!
نویسنده:حسن محرابی
گروه تاریخ