“آژنگ نیوز”:کول فرح قدمتی به درازای تاریخ دارد.در حقیقت ایذه سرزمینی باستانی و جولانگاه تمدنهای کهن ایرانی از ساکنان نخستین دشت خوزستان تا عصر حاضر است. و در این میان سنگ نگاره¬های عیلامی جایگاهی ارزشمند در تمدن برجای مانده در ایذه دارند. یکی از سنگ نگارههای کهن ایذه، مجموعه باستانی کول فرح است.
درباره معنای این منطقه گفتگوهای بسیاری است. با این حال برخی معتقدند؛ کول به معنای دره و فرح به معنای شادی است، در گذشته این محل برای عبادت بوده است، مردمان آن زمان هنگامی که تصمیم مهمی داشتند به این تنگه می‌رفتند، آنها اعتقاد داشتند تنگه کول فرح برایشان بسیار خوش یمن است تنگه کول فرح بیشتر برای مراسمات مذهبی همچون دعا، نیایش و قربانی کردن مورد توجه بوده است. به همین دلیل اکثرا سنگ نگاره‌ها را که موضوع مذهبی دارند را در دره یا تنگه کول فرح ساخته شده اند.
این سنگ نگاره‌ها دارای نوشته و بعضی دارای اشکال مختلف هستند که بعضی از آنها انسان و یا حیوان و برخی دیگر نماد های خاصی را نشان می‌دهند. یکی از مهمترین ویژگی های نگاره های کول فرح استفاده از ابزارهاره و سازهای موسیقی متعدد است که در میان آنها چنگ نارسینا از جایگاه ویژه ای برخوردار است. باستان شناسان معتقدند؛ یکی از خدایان عیلامیان به نام نارسینا در این مشغول به عبادت شده است و این محل را جای مقدسی می‌دانسته است. این سنگ نگاره‌ها هرکدام یک آیین مذهبی را نشان می‌دهند که در گذشته مردم اهمیت زیادی را برای آیین‌های یاد شده در سنگ نگاره‌ها قائل بوده اند. نقوش کول فرح یادگاری از عصر عیلامیان است و بیانگر دوران گذشته تاریخ ایران زمین است. کتیبه‌های زیادی در کول فرح وجود دارد که هر کدام بیانگر آئین خاص از گذشته است. آنچه دراین کتیبه‌ها مشترکاً دیده می‌شود، وجود مراسم‌های مذهبی است که نشان از نیایشگاه بودن کول فرح دارد.در کول فرح ۶ سنگ نگاره وجود دارد.
اولین سنگ نگاره تنگه کول فرح، که در ارتفاع ۶ متری از کوه قرار دارد و پهنای آن حدود ۱متر و۷۰سانت است بر روی آن نشانی از مراسم قربانی نشان داده شده است.در این نقش برجسته، شاه هانی، یکی از حاکمان مستقل آیاپیر در حال قربانی کردن است. در این عکس نگاره تاریخی شاه کلاه گردی بر سر دارد و دو نفر او را همراهی می‌کنند که یکی از آنها شوترورو، وزیر شاه است. جلوی عکس شاه، سه نوازنده با دو ساز چنگ و یک دف در حال نواختن هستند.
در قسمت پایینی تصویر یک شکارچی و یک بز کوهی قرار دارد. در زیر کنده‌کاری شکارچی، سه کاهن ایستاده‌اند و دو گاو نر و یک بز کوهی را هدایت می‌کنند. سه قوچ قربانی بدون سر در محل است که قربانی شده‌اند. کتیبه‌ای ۲۴ سطری در این سنگ‌نگاره موجود است که با خط عیلامی نگارش شده و از افراد حاضر در سنگ‌نگاره را با اسم نشان داده است.این سنگ نگاره می‌تواند بیانگر برخی از آداب و رسوم دوران گذشته ایران زمین باشد.بر روی سنگ نگاره دوم بازهم نشانی از قربانی کردن دیده می شود.سنگ نگاره سوم، تخت سنگی بزرگ و چهار گوش حجاری شده است.
روی این تخته سنگ تصویر چهار مرد دیده می شود که در حال حمل خدای عیلامی هستند، و افراد زیادی آنها را دنبال می کنند.در این سنگ‌نگاره پنجم شاهد مراسمات مذهبی هستید.در این سنگ نگاره ششم کول فرح میتوان نظاره گر حمل خدایان توسط افرادی خاص بود.
گروه گزارش