“آژنگ نیوز”:پژوهش در تاریخ وجستجوی سوالاتی که پاسخ به آنها ضروری است،از اولویتهای تحقیق امروزین است.امروزه ارایه یافته های نو یکی از مهمترین ویژگی های تحقیق به شمار می آید.شاداب عسگری با این هدف همواره به تحقیق در خصوص موضوعات تازه و یا رویکرد جدید در مورد موضوعات مختلف، همت گمارده است.در گفتگو با او ابتدا در خصوص دلایل حضورش در حوزه پژوهش های تاریخی پرسیدیم :
باید اشاره کنم که فعالیتهای من بیشتر در حوزه نظامی و جنگ بود. چون من بازنشسته ارتش هستم. اما یک واقعیتی را در طول بیست سال اخیر عمرم بیشتر با آن مواجه شدم.یعنی با مطالعاتی که داشتم، دریافتم کارهای انجام شده در زمینه تاریخ زیاد داریم حتی در حوزه تاریخ معاصر و سالهای اخیر. به عنوان مثال در مورد آزاد سازی خرمشهر نزدیک به ۱۵۰ کتاب نوشته شده است.اما شاید ۷۰ درصد این کتابها از دیدگاه یکسانی باشد و فقط ۳۰ درصد به صورت متفاوتی با این موضوع تاریخی برخورد کرده باشند.در مورد کتابهای تاریخی این سالها البته به طور کلی میتوانم بگویم کتابها پاسخ به همه سوالات نبوده اند. به همین جهت من سعی کردم وقتی در زمینه ای تحقیق میکنم رویکردی جدید داشته باشد و ضمنا به سوالاتی که پاسخ داده نشده نیز توجه کرده و برای آنها جوابهایی بیابم.
نکته دیگر اینکه در مورد برخی از موضوعات تاریخی ما به صورت انفعالی عمل کرده ایم . در حالیکه باید برای درک درست از موضوعات تاریخی به صورت ریشه ای به تحلیل آنها پرداخت.ویا اگر یک سوژه تکراری است از جنبه ای دیگر به آتها پرداخت تا بتوانیم ناگفته های جدید را ارایه کنیم.
مثلا چه موضوعاتی؟
موضوعات مختلفی وجود دارد بویژه در مورد تاریخ انقلاب اسلامی ما موضوعات فراوانی داریم که به روشنگری نیاز دارد. مثلا در مورد پرویز ثابتی ما یک پژوهش گسترده و دقیق انجام نداده ایم تا ابعاد واقعی چهره او دیده شود.یا در مورد توطئه طبس و یا کودتای نوژه .من از سال ۱۳۹۲ به بعد تمام کتابهایی که نوشتم سعی کرده ام که یک گره بزرگ وابهامات مهم را بازکنم. یا یک موضوع جدیدی که به آن پرداخته نشده بود را طرح کردم.
یعنی در مجموع موضوعات خاصی در نظرتان بود.
من چون در ارتش بودم به ارتش علاقه مندم. ارتش یکصد سال اخیر نقش محوری در ایران داشته است .چون در این حوزه کار کرده ام به تاریخ نیروهای مسلح به شدت علاقه مندم هر نکته ای که در این خصوص مبهم مانده باشد نظر مرا جلب میکند.به عنوان یک نمونه مهم در خصوص تاریخچه حضور بهاییان در ارتش رژیم پهلوی تحقیقات گسترده ای کرده ام .
در مورد شیوه کاری هم توضیح میدهید؟
من در ابتدا وقتی سوالی در ذهنم طرح می شود، اولین کارم این است که تحقیق کنم آیا کسی در مورد این موضوع و یا سوال مطلبی یا کتابی نوشته است؟منابع داخلی شامل نشریات و کتابها را جتسجو میکنم.در حد توان به منابع خارجی هم رجوع میکنم.در جستجویم به این نتیجه میرسم که آیا کار درستی در خصوص این موضوع انجام شده است یا خیر؟این ئژوهشی که صورت گرفته کافی بوده است؟البته شاید هم اصلا در خصوص آن موضوع کاری انجام نشده باشد.در مرحله بعد کارم را شروع میکنم و به منابع مختلف مراجعه میکنم؛ مانند کتابها و بویژه اسناد. در خصوص اسناد این دقت را دارم که آیا این اسناد به وزن تحقیق اضافه میکند؟ به بیان دیگر آیا این اسناد ارزشمندند؟بعد از جمع آوری منابع و اسناد،کار علمی و نوشتاری را آغاز میکنم.البته گاهی شده است که هشت سال را برای تهیه منابع لازم وقت صرف کرده ام.البته در کنار تحقیق و نوشتن همواره در حال مطالعه کتابها و مقالات دیگر هم هستم .
سوژه های نویی که در حال کار بر روی آنها هستید چه موضوعاتی است.
گفتم که علاقه دارم در مورد موضوعات نانوشته کار کنم. الان یک تحقیق دارم که علیرغم طرح آن برای افراد و مراکز مختلف علاقه ای ندیدم شاید هم ضرورتی نمی بینند.مثلا اسرای عراقی ۲۳ سال در ایران بودنداما کل کتابهایی که در مورد آنها نوشته شده شاید به ۱۵ کتاب هم نرسد.در حالیکه ما در حوزه اسرا کارهایی کردیم و یا رفتار مثبتی انجام داده ایم که در دنیا نمونه است.ما در کشورمان به اسیر زمان ملاقات با خانواده اش را میدادیم.۱۳۰۰ ملاقات به صورت رسمی ثبت شده است. حتی به اسرا امکان ملاقات با همسرش داده میشد.در همه جای دنیا سعی میکردند که اگر اسرا از یک خانواده بودند آنها را در مقابل هم قرار داده و با هم درگیرشان کنند.اما ما آنها را در کنار هم میگذاشتیم .من البته باور دارم کارهایی که انجام میدهدم لطف خداست ، هذا من فضل ربی است. اما کمک نیاز دارم .من همینجا اعلام میکنم ۷ هزار صفحه تحقیق در خصوص اسرای عراقی دارم .تلاش میکنم که دایره المعارف اسرای عراقی را بنویسم که خودش تبدیل به یک منشور بشود برای برخورد درست با اسرای جنگی.
پس لازم شد در مورد مشکلات تحقیق هم توضیحاتی ارایه بفرمایید.
برای تکمیل تحقیقات دستیابی به کتابها و اسناد خیلی سخت است .ضمن آنکه اسناد به صورت پراکنده نگهداری می شوند و برای بهره گیری از آنها باید به مراکز متعدد مراجعه کرد.گاهی راجع به یک موضوع در دهها مرکز سند داریم.ضمن آنکه هزینه های تحقیق بسیار بالاست در کار پژوهش کسی پولی در نمی آورد و درآمد شخصی هم برای این نوع فعالیتها کافی نیست.من الان ۱۶ سال با هزینه شخصی اسناد و مدارک جمع کرده ام. البته علاقه داشتم و خوشحالم که در این حوزه ها پژوهش انجام میدهم.
مشکل دیگر در مورد هزینه تولید کتاب است. کتاب حجیم را کسی چاپ نمی کند.یا ناشر پیشنهاد میکند تعدادی از صفحات و یا حتی تصاویر حذف شود.ممکن است یک عکس به خاطر هزینه حذف شود در حالی که تاثیر بسیار زیادی میتوانسته داشته باشد.
با این حال من شکر گزار خدای متعال هستم عنایت خدا بوده و کتابهایم تاثیر گذاری خودش را داشته است. از سال ۱۳۹۴ در جشنواره های مختلف کتابهایم حداقل یک جایزه را گرفته است که نشان دهنده این است که موضوع انتخاب شده خوب بوده است.
من واقعا برای کتابهایم وقت گذاشته ام کتابم در مورد طبس نتیجه هشت سال تحقیقات است .بهر حال همچنان به موضوعات بحث برانگیز علاقه دارم زیرا فکر میکنم نکاتی توضیح داده نشده است وقتی میبینم مسیر را درست رفته ام خوشحال می شوم.متاسفانه در حوزه هایی عده ای درآن سوی مرزها تاریخ سازی میکنند من که در ایام انقلاب اسلامی حضور داشته و دیده ام چه رخ داده است؟ دوست ندارم جای ظالم و مظلوم عوض شود به همین جهت برخودم فرض دانستم با نوشتن کتاب به آگاه سازی مردم کمک کنم. و میخواهم یک گره کوچک از تاریخ باز کنم.
ممنون از اینکه در گفتگو با ما شرکت کردید.
معرفی:
شاداب عسگری متولد سال ۱۳۴۱ است او جانباز ۳۰درصد دفاع مقدس است و دارای سابقه حضورچهار ساله در جبهه های جنگ بوده است. او پس از بازنشستگی از ارتش جمهوری اسلامی در حوزه تحقیق و پژوهش به صورت گسترده تری فعالیت کرد.او تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی انجام داد و همچنین کارشناسی ارشد حقوق بین الملل را نیز در کارنامه خود دارد.آقای عسگری مدتی طولانی در دانشگاه تدریس کرده و عضو هیئت علمی دانشگاه نیز بوده است.
آقای عسگری درحوزه مطبوعات فعالیت گسترده ای داشته است.وی در نشریات «پژوهشهای راهبردی نزاجا»، نشریههای صف و خانواده ؛نشریه علمی- پژوهشی وابسته به دانشکده فارابی، روزنامههای کثیرالانتشار همانند جمهوری اسلامی، اطلاعات، فرهیختگان و ایران همکاری داشته و مدیر مسئول ماهنامه برآورد ، مدیر اجرائی فصلنامه پژوهش نامه امنیت، نیز بوده است.
در حوزه نشر کتاب؛ شاداب عسگری چنانکه خود اشاره میکند بسیار فعال بوده و انتشار نزدیک به ۳۰ کتاب در کارنامه وی دیده میشود.از جمله به کتابهای بالاتر از نیرنگ(زندگی سرلشکر احمد مقربی)، ابهام طبس، رمزگشائی از جعبه سیاه تهاجم نظامی امریکا، اسارت، شقاوت یا مهرورزی، تعاملات آمریکا و عراق و جنـگ و کتابهای متعدد دیگر میتوان اشاره کرد.
گروه گزارش