“آژنگ نیوز”:در ۹ نوامبر ۱۹۸۹، با استعفای دولت متزلزل کمونیستی آلمان شرقی، دیوار برلین فرو ریخت. جمعیت زیادی در دو طرف دیوار جمع شدند. ساکنان برلین شرقی و غربی از آن بالا رفتند و سپس مردم شروع به استفاده از پتک و کلنگ برای سوراخ کردن آن دیوارکردند. تعداد زیادی از ساکنان برلین شرقی و غربی شروع به حرکت از طریق دیوار کردند و بدین ترتیب همه موانع سیاسی فرو ریخت.
اما چگونه و چرا دیوار برلین در وهله اول ساخته شد؟
در ۱۰ اوت ۱۹۶۱، نیکیتا اس. خروشچف، نخست وزیر اتحاد جماهیر شوروی، در جشن تولد سرگئی اس. ورنتسوف، مارشال شوروی مسئول برنامه موشکی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در مسکو شرکت کرد. خروشچف به مجمع بزرگان نظامی و سیاسی شوروی اطلاع داد که اتفاق مهمی در شرف وقوع است.
خروشچف اعلام کرد: «ما قصد داریم برلین را ببندیم. «ما فقط سیم خاردار مارپیچ می‌زنیم و غرب مثل گوسفند گنگ آنجا خواهد ماند. و در حالی که آنها آنجا ایستاده اند، ما یک دیوار را تمام می کنیم.» جمعیت او راتشویق کردند.خروشچف اعتقاد داشت: سیم خاردار و آجر مردم را از “رای دادن با پای خود” باز می دارد
شهر برلین در پایان جنگ جهانی دوم در اروپا به چهار منطقه اشغالی متفقین تقسیم شده بود. نیمه شرقی شهر منطقه شوروی بود. نیمه غربی به مناطق آمریکایی، بریتانیایی و فرانسوی تقسیم شده بود که توسط منطقه اشغال شده شوروی در شرق آلمان احاطه شده بود. نزدیکترین منطقه تحت اشغال بریتانیا یا آمریکا در غرب آلمان ۱۱۰ مایلی غرب بود. شوروی در منطقه خود یک «جمهوری خلق» ایجاد کرده بود – جمهوری دموکراتیک آلمان، با پایتختی برلین شرقی.
بین اواخر دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۶۱، بیش از ۴ میلیون نفر ساکن آلمانی شرقی و برلین شرقی از سهولت نسبی عبور از منطقه شوروی در برلین به یکی از مناطق غربی استفاده کردند تا «با پاهای خود رای دهند» که در «بهشت کارگران» زندگی نکنند.
اتحاد جماهیر شوروی در مخفی نگه داشتن این موضوع که برلین غربی قرار است مهر و موم شود تقریباً کاملاً موفق بوده است. روز شنبه، ۱۲ آگوست ۱۹۶۱، ۱۵۷۳ آلمانی شرقی از خط جداکننده برلین شرقی و غربی عبور کردند و به عنوان پناهندگانی که مایل به زندگی در غرب بودند ثبت نام کردند. آنها آخرین گروهی بودند که به آنان اجازه خروج آزاد داده شد. شوروی سیم خاردار را در سراسر دروازه براندنبورگ رو به مناطق غربی در مرکز شهر کشیده بود. و در ساعت ۲:۳۰ بامداد ۱۳ آگوست مرز بین برلین شرقی و غربی بسته شد.
“موفقیت ها” و “شکست ها” دیوار
دو روز بعد، در ۱۵ اوت، کار بر روی دیوار برلین آغاز شد. ساخته شده از آجر و بتن بود و دو سال طول کشید تا تکمیل شود. وقتی تمام شد، ۲۸ مایل طول و ۹ فوت ارتفاع داشت و در بالای آن سیم خاردار قرار داشت. گاردهای آلمان شرقی مسلح با مسلسل به هر کسی که قصد عبور از آن را داشت شلیک می کردند. همچنین یک منطقه ۲۰۰ یاردی منتهی به دیوار وجود داشت که با مین های زمینی پوشیده شده بود و توسط سگ های پلیس در حال گشت زنی محافظت می شد.
با این حال، با وجود این، در طول ۲۸سال وجود دیوار، بین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۸۹، حدود ۵۰۰۰نفر موفق به فرار از روی دیوار، زیر یا از طریق دیوار شدند. برخی از آنها از طریق سیستم فاضلاب زیر دیوار فرار کردند. دیگران تونل هایی حفر کردند – طولانی ترین تونل به طول ۵۰۰فوت بود که از طریق آن ۵۷ نفر در سال ۱۹۶۴ به برلین غربی فرار کردند.
تشکیل شرکت برای فرار به سوی آزادی!
همچنین یک تجارت قاچاق ایجاد شد که در روزنامه های آلمان غربی درمورد آن تبلیغات می شد. یکی از این شرکت ها، آرامکو، با دفتر مرکزی در زوریخ، سوئیس بود.این شرکت تبلیغاتی مطبوعاتی با اشاره به “مدرن ترین روش های فنی” خود منتشر کرد. قیمت‌های این شرکت چندان غیرمنطقی نبود: ۱۰.۰۰۰ تا ۱۲.۰۰۰ دلار برای هر نفر، با «تخفیف‌های کمی» برای خانواده‌ها، قابل پرداخت به یک حساب شماره‌دار در یک بانک سوئیس. اگر تلاش برای فرار ناموفق بود، شرکت بیشتر پول را به فردی که از نظر مالی حمایت مالی می کرد، بازپرداخت می کرد!
البته در طول ۲۸سال عمر دیوار، ۸۰ نفر در تلاش برای رسیدن به ضلع غربی دیوار جان خود را از دست دادند. و بیش از ۱۰۰نفر دیگر در تلاش برای فرار در امتداد نقاط دیگر مرز بسیار مستحکم آلمان شرقی با آلمان غربی جان خود را از دست دادند.
در نهایت رهبری کمونیستی تندرو آلمان شرقی در اکتبر ۱۹۸۹ در جریان موج دموکراتیک سازی که اروپای شرقی را درنوردید، از قدرت کنار رفت. در 9 نوامبر، دولت آلمان شرقی مرزهای این کشور را با آلمان غربی (از جمله برلین غربی) باز شد. این دیوار از آن پس دیگر به عنوان یک مانع سیاسی بین آلمان شرقی و غربی عمل نکردو کشور آلمان یکپارچه دوباره تشکیل شد.
امروزه این دیوار و مجموعه موزه کنار آن؛ یکی از مناطق گردشگری عبرت آموز آلمان به شمار می آید.
گزارش و تصاویر از علی محرابی ،برلین آلمان
گروه گزارش