“آژنگ نیوز”: داستان زریر و آتوسا، کهن ترین داستان عاشقانه ایرانی است و این روایت روزگاری از مشهورترین داستان‌های ایرانی بود. به گونه‌ای که بنابر شواهد در دوران مادها و هخامنشیان، نگاره‌هایی از این اسطوره را بر روی دیواره‌های معابد و کاخ‌های اشرافی و حتی خانه‌های شخصی مردم نقاشی کردند. و بنابر پژوهش مری بویس، در برهه‌ای از تاریخ به دلیل علاقمندی مردم به کرکترها و شخصیت‌های این افسانه، بسیاری از ایرانیان نام دختر خود را اوداتیس ( آتوسا) می‌نهادند.
اما نقل این داستان از زبان یک یونانی، این پرسش‌را مطرح می‌کند که آیا این روایت اصالت ایرانی دارد؟
برای پاسخ به این پرسش، بهتر است اسامی برخی از شخصیت‌های نام برده در این کهن داستان را واکاوی کنیم. اگر نام‌های یونانی شده دو شخصیت محوری و یک شخصیت مکمل داستان یعنی زریادرس، اوداتیس و هیستاسپس را مجددا از زبان یونانی به اصل پارسی خود برگردانیم، به ترتیب با این اسامی مواجه خواهیم شد: زریر، هوتوسا، گشتاسب.
پس تا اینجا، باتوجه به ایرانی بودن ریشهٔ نام شخصیت‌های داستان، در اصل ایرانی بودن آن جای تردیدی باقی نمی‌ماند. حال باید ببینیم آیا این روایت در منابع ایرانی باقی مانده است؟
با کندکاوی در اساطیر ایرانی، متوجه خواهیم شد که این خط سیر داستان، برای ما ناآشنا نیست. عشق رویاگونه زریادرس به اوداتیس و وقایع پس از آن با تغییراتی جزیی در شاهنامه فردوسی قابل مشاهده است. با این تفاوت که در روایت شاهنامه، این گشتاسپ است که عاظم سرزمین روم شده و در عالم رویا، دلباخته کتایون، دختر قیصر روم می‌گردد و در نهایت پس از رویدادهای بسیار با وی ازدواج می‌کند.
منبع:کتاب” اساطیر ایران” مولف: بهمن انصاری
گروه گزارش