شش تیر ۱۲۱۴ ; ۱۸۵ سال پیش در چنین روزی میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی صدر اعظم و ادیب قاجاریه در تهران کشته شد.
سبک نگارش او سرمشق ساده‌نویسان بعدی شد.
میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی در سال ۱۱۵۸ خ. در فراهان اراک زاده شد.
مادرش زنی فرهیخته و پدرش میرزا عیسی، نایب‌السلطنه عباس میرزا ولیعهد کاردان پادشاه دوم قاجاریه بود.
ادبیات فارسی و عربی و الفبای سیاست و منشی‌گری دربار را نزد مادر و پدرش آموخت و از نوجوانی هوش سرشاری در این کارها نشان داد:
“با پدرمان ده نفر می‌شدیم و مانند عقد ثریا بودیم که او واسطهالعقد ما بود. بعضی بر سر املاک می‌رفتیم و بعضی در پایتخت بودیم و بعضی نزد عباس میرزا می‌ماندیم. در راه آسایش خلق و بسط عدالت می‌کوشیدیم و مالیات را تعدیل می‌کردیم”.
۳۲ ساله بود که پس از درگذشت برادرش به تبریز رفت و پیشکار عباس میرزا شد و چون پدر با مرگ فرزند از توان افتاده بود، کار وزارت پدر را هم انجام می‌داد.
۴۳ ساله بود که پدرش درگذشت و او قائم‌مقام صدر اعظم کشور یعنی وزیر فرمانروای آذربایجان و ولیعهد شد و ۵۵ ساله بود که محمدمیرزا بر تخت نشست و او را به عنوان صدر اعظم با خود به تهران برد و او در همان یک سال نخست‌وزیری پایه اصلاحات اداری، نظامی، اقتصادی و اجتماعی را ریخت که بعدها به دست میرزا تقی خان امیرکبیر ادامه یافت.
۴۸ ساله بود که پیمان ترکمن چای را تنظیم کرد تا مگر از دست‌اندازی بیشتر روسیه بر ایران جلوگیری کند.
او برای نخستین بار نامه‌های اداری و فرمان‌های حکومتی را به نثری ساده نوشت و از زبان‌بازی و عبارت‌پردازی پیچیده و بیهوده پیراست و نخستین گام‌ها را در ساده‌نویسی فارسی نوین برداشت:
پیچیده و بیهوده پیراست و نخستین گام‌ها را در ساده‌نویسی فارسی نوین برداشت:
“اگر خواجه راست می‌گفت، میرزا علیخان که (تربت) جام در دستش هست، بایست یک دانه شلغم داشته باشد تا خودش از گرسنگی نمیرد. تا به ما که مهمان این سرزمینیم چه رسد”.
منشآت او از نخستین نمونه‌های نثر پاکیزه و شفاف فارسی شناخته می‌شود.
از او دیوانی هم به جای مانده که ویژگی سروده‌های آن طرح مسائل روز است. پس از شکست ایران از روسیه نوشت:
“روزگار است آن که گه عزت دهد گه خوار دارد
چرخ بازیگر از این بازیچه‌ها بسیار دارد
گه نظر با “پُلکُنیک” و با “کاپیتان” و “آفیسِر”
گاه با سرهنگ و با سرتیپ و با سردار دارد”
محمدشاه قاجار در سال دوم سلطنت خود به تحریک حاج میرزا آغاسی که عامل انگلیس و مجری نقشه‌های همسر شاه بود، صدر اعظم کارآمد خود را زندانی کرد و دستور داد او را خفه کنند.
میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام در ۵۶ سالگی در تهران درگذشت.