گشایش   اولین فرستنده رادیو در ایران در سال ۱۳۱۹ هنگامی صورت گرفت که منصور الملک رئیس کابینه دولت را برعهده داشت و ابراهیم علم وزیر پست و تلگراف بود. گرچه هنوز گروه بسیاری از ایرانیان فاقد دستگاه‌های گیرنده بودند ،ولی از آنجا که قبلاً خبر افتتاح رادیو در جراید انتشار یافته بود ،آن عده ای که رادیو داشتند چشم انتظار آغاز برنامه های رادیو بودند .در تهران در ضلع شمال غربی وزارت پست و تلگراف و آنروزگار که در میدان سپه روبروی ساختمان شهرداری تعدادی از مردم  حضور پیدا کرد ند.یک بلندگوی قوی بر بالای ساختمان شهرداری نصب شده بود و جمعیت بسیاری از همه طبقات ایستاده و زیر باران آرامی که از صبح آغاز به باریدن کرده بود منتظر تولد اولین دستگاه سخنرانی کشور از طریق بلندگوی بالای ساختمان  بودند .

image 36 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

مراسم افتتاح در ساختمان قدیمی بیسیم پهلوی که در جاده شمیران جاده قدیم واقع شده بود انجام می یافت .روز افتتاح ساعت هفت بعد از ظهر معین شده بود .دستگاه هایی که آماده به کار شد شده شامل یک فرستنده امواج متوسط به نیروی دو کیلو وات و یک فرستنده امواج کوتاه به نیروی ۱۴ کیلووات و یک مولد برق و ادوات انتقال صوت فرستنده امواج متوسط مخصوص شهر تهران و حومه آن بود . مردم می‌توانستند به این طریق به رادیو گوش بدهند. وزیر پست و تلگراف که سخنران مراسم بود، در این مراسم گفت :دستگاه هایی که در رادیو به کار گرفته شده با آخرین ترقیات قرن بیسیم مطابقت می کند.این دستگاهها  در بهمن ماه و اسفند ماه ۱۳۱۶ به کارخانه تلفن کن سفارش شده و در اواخر آذر ماه ۱۳۱۷ تحویل و نصب آنها در فروردین هزار ۱۳۱۹ به پایان رسیده است. ابنیه ای که جهت برقرار نمودن آنها ساخته شده به وسعت ۲۲۴۰ متر مربع و در ظرف هفت ماه با وسایل تهویه و گرم کردن و خنک کردن مرکزی تمام شده است .۵۸ کیلومتر کابل مخصوص دستگاه فرستنده را به نقاط لازمه شهر و مرکز  گیرنده بیسیم نجف آباد  نصب میکند.

image 35 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

در نهایت وقتی در ساعت ۷ بعد از ظهر چهارشنبه چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ رادیو تهران را به کار انداختند .اولین فرستنده رادیویی ایران افتتاح شد .اولین صدایی که هزاران شنونده منتظران بودند  به گوش رسید .وقتی مردم صدای سرود از رادیو به به گوش آنها رسید سعی کردند یک رادیو تهیه کنند البته این موضوع مدتی طول کشید. چون  در ابتدا مردم تصور می کردند که دولت قصد دارد برای همه رادیوی رایگان وارد کند و بین همه تقسیم نماید.

 اولین برنامه پس از گشایش رادیو معرفی دستگاه رادیو تهران و اعلام خبر گشایش و اعلام برنامه بود. این اعلام برنامه به زبان های عربی فرانسه روسیه انگلیسی انجام شد .برنامه از ساعت هفت بعد از ظهر تا ۲۲و۵۰ دقیقه شب ادامه یافت .به این ترتیب نخستین روز تولد رادیو بعد از چهار ساعت فعالیت پایان یافت .اما عجیب این بود که وقت ساعت ۱۱ شب اعلام شد که برنامه ها تمام شده است قسمتی از مردم باقی مانده ودر میدان سپه همچنان  چشم  به میکروفون بزرگ بالای ساختمان قدیمی وزارت پست و تلگراف داشتند و حاضر به ترک میدان نبودند.

image 33 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

 از فردا وسیله تفریح و سرگرمی ساده و بی دردسر برای مردم تهران به وجود آمد. آنها لحظات قبل از آغاز برنامه در میدان اجتماع می کردند خبر می شنیدند وموسیقی گوش می کردند .چون برای همه امکان نداشت که ساعتها در میدان بایستند و برنامه را بشنوند ،کم‌کم خرید رادیو رسم شد. مخصوصاً که هر رادیو می‌بایست دارای آنتن بلندی بر بالای ساختمان باشد و این نیز خود نوعی تشخص محسوب می شد .در ابتدا بخش عمده ای از برنامه رادیو به پخش موسیقی اختصاص می‌یافت مانند پیانو ی تنها توسط محجوبی ،سنتور تنها توسط سماعی .

اولین گویندگان رادیو که صدای شان پخش شده عبارت بودند از: قدسی رهبری گوینده فارسی، موثقی گوینده فارسی ،طاهری گوینده فارسی، طوسی حائری گوینده فارسی، سعید خانبان گوینده روسی ،علیزاده گوینده آلمانی،  رضازاده گوینده انگلیسی و در نهایت  انورو دود گوینده عربی بود.

 برنامه های رادیو در آغاز در همین استودیو کوچک در اتاق در جاده قدیم شمیران از سال ۱۳۱۹ تا سال ۱۳۲۷ ادامه داشت. تا اینکه در سال ۱۳۲۷ یک استودیوی کوچک در میدان ارک ساخته شد که اخبار رادیو که توجه به آن روز به روز بیشتر می شود و اهمیت زیاد ترین می‌یافت از آنجا پخش می‌شد .بعد کم کم  تشکیلات میدان ارک وسیع تر شد و در سال ۱۳۳۲ استودیوی دیگری در کنار استودیو اول ساخته شد .ولی هنوز تا اینکه این رادیو به یک رادیوی درست حسابی تبدیل شود سالها وقت باقی بود .در سال ۱۳۳۲ در رادیو تغییراتی به وجود آمد و اطلاعات اخبار در حوزه‌های فرهنگی کشاورزی صنعتی و بهداشتی به برنامه‌های رادیو به منظور بالا بردن سطح معلومات توان طبقات مردم افزوده شد . به دنبال این تغییرات بود که رادیو تهران به تدریج به رادیو ایران تغییر نام و تغییر کارکرد یافت .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *