“آژنگ نیوز”:پاپ لئو اعلام کرد: «باستانشناسی مسیحی یک رسالت و شکلی از محبت به کلیسا و بشریت است.»«پاپ لئو چهاردهم» در نامهای رسولی به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس مؤسسه پاپی باستانشناسی مسیحی، بر اهمیت باستانشناسی تأکید کرده و این رشته دانشگاهی را گواهی بر این واقعیت دانسته است که خدا در قالب جسم انسانی تجسد یافت.
حفاری، لمس فیزیکی ویرانهها و بازکشف پویایی زمان؛ کار باستانشناس مسیحی تنها به اشیای مادی محدود نمیشود، بلکه به آنچه «واقعاً انسانی است» گسترش مییابد: دستهایی که آثار را ساختهاند، ذهنهایی که آنها را اندیشیدهاند و دلهایی که به آنها عشق ورزیدهاند.
این یکی از ویژگیهای برجسته باستانشناسی مسیحی است که پاپ در نامه رسولی خود، که روز پنجشنبه ۱۱ دسامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، بر آن تأکید میکند.
پاپ لئو تأکید میکند که باستانشناسی مسیحی در نقطه تلاقی «ماده و راز» قرار دارد، زیرا مسیحیت نه از یک ایده انتزاعی، بلکه از تجسد خدا در تاریخ، جسم، مکان و زمان پدید آمده است.
ایمان مسیحی ماهیتی تاریخی دارد و بر رویدادها، چهرهها و فضاهای واقعی استوار است؛ و این دقیقاً همان چیزی است که باستانشناسی آن را ملموس و قابل مشاهده میکند.
او یادآوری میکند که خدا با زبان انسانی سخن گفت، بر زمین راه رفت و در خانهها، خیابانها و عبادتگاهها حضور یافت. از همین رو، حتی در عصر هوش مصنوعی و اکتشافات کیهانی، باستانشناسی مسیحی همچنان برای کلیسا و جامعه معاصر معنا و اهمیت دارد، زیرا بدون شناخت مکانها و شواهد مادی، فهم الهیات مسیحی کامل نخواهد بود.
«هیچ چیز لمسشده توسط ایمان بیاهمیت نیست»
به گفته پاپ، کار باستانشناس مسیحی پیوندی عمیق میان باستانشناسی و الهیات ایجاد میکند؛ پیوندی که بر دقت، احترام و حساسیت نسبت به ردهای فیزیکی ایمان استوار است.
بررسی سنگها، ویرانهها و اشیای بهجامانده نشان میدهد که حتی کوچکترین آثار مرتبط با ایمان نیز ارزشمندند و هیچ جزئی نباید نادیده گرفته یا کنار گذاشته شود.
رسالت بشارتی
پاپ لئو «باستانشناسی مسیحی» را ابزاری برای بشارت میداند؛ ابزاری که به کلیسا کمک میکند ریشههای خود را به یاد آورد و تاریخ نجات را نه فقط با واژهها، بلکه از طریق تصاویر، فضاها و اشکال بازگو کند.
در جهانی که اغلب ارتباطش با گذشته و ریشهها قطع شده، باستانشناسی میتواند بر پایه حقیقت تاریخی، الهامبخش امید مسیحی باشد. او تأکید میکند که مطالعه نحوه پذیرش انجیل در گذشته، انگیزهای برای انتقال پیام آن در امروز است؛نهتنها برای مؤمنان، بلکه برای کسانی که در جستوجوی معنای زندگیاند و نیز برای نسل جوانی که به دنبال اصالت و معناست. باستانشناسی میتواند پلی برای گفتوگو میان فرهنگها، نسلها و جهانهای متفاوت باشد.
حافظهای زنده و آشتییافته
از نگاه پاپ، یکی از تواناییهای مهم باستانشناسی، روشن کردن متون دینی از طریق شواهد مادی است. این دانش منابع مکتوب را بررسی و تکمیل میکند، گاه اصالت سنتها را تأیید میکند و گاه آنها را در بستر تاریخی درستشان قرار میدهد یا پرسشهای تازهای مطرح میسازد.
او تأکید میکند که وفاداری به وحی الهی مستلزم پذیرش پیچیدگی تاریخ است؛ تاریخی که هم لحظات تاریک دارد و هم درخشان. بازگشت به سرچشمههای کلیسا به معنای ماندن در گذشته نیست، بلکه شکلی از «حافظه زنده» است که گذشته را با اکنون پیوند میدهد و حضور فعال روحالقدس در تاریخ را بازمیشناسد.
دانشی غیرنخبهگرایانه
پاپ لئو یادآوری میکند که مؤسسه پاپی باستانشناسی مسیحی در فضایی آکنده از نااطمینانی پس از جنگ بنیان نهاده شد و امروز نیز وفاداری به روح آن، به معنای محدود شدن به دانش نخبهگرایانه نیست، بلکه در بهاشتراکگذاری دانش و مشارکت دادن دیگران معنا مییابد.
او بر اهمیت همکاری میان نهادهای باستانشناسی کلیسایی و نیز گفتوگو با سنتهای مسیحی شرق تأکید میکند و این میراث مشترک را سرمایهای فرهنگی و معنوی میداند که باید بهطور جمعی پاس داشته شود.
خدمت امید
به گفته پاپ، کلیسا وظیفه دارد حافظه تاریخی را زنده نگه دارد و باستانشناسی مسیحی یکی از شریفترین ابزارهای این کار است؛ نه برای پناه بردن به گذشته، بلکه برای زیستن آگاهانه در حال و ساختن آیندهای پایدار.
او باستانشناسی مسیحی را «خدمت امید» مینامد، زیرا نشان میدهد ایمان در طول تاریخ از بحرانها، آزارها و دگرگونیها عبور کرده و همواره نوسازی شده است. این رشته گواه آن است که انجیل نیرویی زاینده دارد، کلیسا همواره دوباره متولد میشود و امید هرگز از میان نرفته است.
گروه گزارش