“آژنگ نیوز”:نامه کریستن سن به سعید نفیسی؛ یک نمونه از ارزش گذاری های مرسوم علمی میان اساتید قدیمی است.در این نامه آمده بود:
«پروفسور آرتور کریستن‌سِن
RAADHUSVEJ 62، شارلوتن‌لوند، دانمارک»
۲ آوریل ۱۹۳۹
همکارِ عزیزم،
شاید بدانید که من مبادله‌ای از کتاب با وزارتِ معارف در تهران برقرار کرده‌ام. هر از گاهی برای آن وزارت، کتاب‌هایی دربارهٔ تاریخ و ادبیاتِ اسکاندیناوی می‌فرستم که برای کتابخانهٔ ملی در تهران در نظر گرفته شده است، و در عوض از سوی همان وزارت، در تهران، کتابهای فارسی برای کتابخانهٔ سلطنتیِ کپنهاگ دریافت می‌کنم.
اکنون، برای آن‌که درست بدانم چه چیزهایی را باید برای کتابخانه‌مان درخواست کنم، بسیار مایلم بدانم بهترین رمان‌ها، داستان‌های کوتاه، کمدی‌ها، نمایشنامه‌ها و جز اینها که در ایران طی سه–چهار سالِ اخیر منتشر شده‌اند کدام‌اند. اگر لطف کنید و در این‌باره اندکی مرا آگاه سازید، بسیار سپاسگزار خواهم شد.
خواهش می‌کنم، همکار عزیزم، مراتبِ احساساتِ بسیار صمیمانهٔ مرا بپذیرید.
آ. کریستن‌سِن (Arthur Christensen)
آرتور امانوئل کریستن سن ایران‌شناس نامدار، پژوهشگر فرهنگ عامه و فقه‌اللغه ایرانی اهل دانمارک،بود.کریستن سن با استفاده از بورسی که دولت فرانسه در اختیارش گذاشته بود. مدتی را برای یافتن نسخه‌های خطی آثار خیام و تحقیق درباره آنها، که موضوع رساله دکتری او بود، در کتابخانه‌های لندن و پاریس سپری کرد. در سال ۱۹۰۲ در سمینار زبان‌های شرقی که در برلین برگزار شد، با آندرئاس۲ (۱۸۴۶ـ۱۹۳۰) مستشرق آلمانی، استاد زبان‌های ایرانی در دانشگاه گوتینگن، آشنا شد و از او بسیار آموخت.موضوع پایان‌نامه دکترای او که بررسی ادبی ـ تاریخی رباعیات عمر خیام بود، توجه بسیاری را به خود جلب کرد. این اثر پس از بازنگری در سال ۱۹۰۴ به زبان فرانسه در آلمان منتشر شد. او مطالعات خود را در این زمینه طی سالهای بعد نیز ادامه داد و توانست کتاب دیگری را با عنوان بررسی انتقادی رباعیات خیام به همراه ترجمه انگلیسی در سال ۱۹۲۷ در کپنهاگ منتشر کند.
کریستن سن سه بار در سالهای ۱۹۱۴، ۱۹۲۹ و ۱۹۳۴ به ایران سفر کرد. در اولین سفر که حدود هفت ماه به طول انجامید، با کاروانی راهی سمنان شد و در آنجا به مطالعه گویش‌های سمنانی پرداخت. پس از بازگشت به دانمارک، کتاب «فراسوی دریای خزر» را در سال ۱۹۱۸ منتشر کرد. او در این اثر تصویری روشن از ایران ارائه کرد. گزارش سفرهای دوم و سوم خود را نیز در کتابهای «ایران قدیم و جدید»(۱۹۳۰) و «سیمای فرهنگ و هنر ایران»(۱۹۳۷) منتشر کرد. در سفر سوم که مقارن با کنگره بین‌المللی فردوسی بود، به عنوان نایب رئیس کنگره برگزیده شد.
برخی از کتابهای او در مورد تاریخ ایران عبارتند از:ایران در زمان ساسانیان(۱۹۳۶)؛ «مقام موسیقی در تمدن ساسانی» (۱۹۳۶) ؛ موسیقی در تمدن ساسانی(در دو جلد، ۱۹۳۶)؛ کارنامه شاهان در روایات ایران باستان (۱۹۳۶)؛ «درآمدی بر تاریخچه حقوق و قوانین در ایران باستان» (۱۹۳۸)؛ بررسی اهریمن‌شناسی در ایران(۱۹۴۱).
منبع:از اسناد کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران
گروه تاریخ