“آژنگ نیوز”:تغییرنام بین‌المللی از پارس به ایران در دوره پهلوی اول و در سال ۱۳۱۳ خورشیدی صورت گرفت.تا پیش از دوره رضاشاه پهلوی، نام کشورمان ایران به رغم دیرینگی آن، در زبان‌های غربی به طور عام، متاثر از زبان یونانی به یکی از اشکال نام‌واژه پارس (مانند Persia, Persis) نوشته و خوانده می‌شد.
تا آنکه در دی ۱۳۱۳ به پیشنهاد باقر کاظمی، وزیر امور خارجه و تایید حکومت به دول جهان اعلام شد که من‌بعد نام مملکت ما ایران خواهد بود. این تصمیم نادرست به دلایل روشنی که در متحدالمآل (بخشنامه) وزارت امور خارجه دولت شاهنشاهی در سوم دی ماه همین سال تصریح شده‌است گرفته و اجرا شد.
بنابر این متحدالمآل به دلایل تاریخی، جغرافیایی، نژادی و غیره نام پارس با مفهوم واقعی ایران و ایرانی مطابقت نداشت:
«اولا – پارس اطلاق می‌شد به قسمتی از مملکت معظمی که در ادوار مختلفه تاریخ در تصرف سلاطین ایران بوده ولی چون در موقعی که یونانیها با ایران ارتباط پیدا کردند مقر پادشاهان ایران در پارس بود یونانیها ایران را پرس نامیدند و سایر دول اروپا نیز اقتباس از آنها و با تحریفات همان اسم را روی ما گذاردند.
ثانیا – ایران از لحاظ جغرافیایی شامل کلیه فلات وسیعی می‌گردد که در قرون مختلفه همواره تمام یا قسمتی اعظم آن جزو قلمرو سلطنت ایران بوده بنابراین از این جهت نیز ما ذی‌حق هستیم که کلمه ایران را برای مملکت خود انتخاب نماییم.
ثالثا- از نقطه نظر نژادی نیز چون مولود و منشا نژاد آرین در ایران بوده طبیعی است که خود ما نباید از این اسم بی‌بهره بمانیم که امروز در پاره‌ای از ممالک معظم دنیا سروصداهایی در اطراف نژاد آرین بلند شده که حاکی از عظمت نژاد و تمدن قدیم ایران است و پاره‌ای از ملل فخر می‌کنند که از نژاد آریایی هستند.
رابعاً – نکته دیگری که حائز کمال اهمیت است آن است که هر وقت کلمه پرس گفته و نوشته می‌شود فورا خارجیها ضعف و جهل و بدبختی و تزلزل استقلال و هرج و مرج و بی‌استعدادی مائه [سده یا قرن] سابق ایران را به خاطر می‌آورمد و حال آنکه با تغییر اوضاع مملکت در طب توجهات اعلیحضرت اقدس شهریاری اروحناه فداه و ترقیاتی که همیشه خاطره اوضاع گذشته را به یاد می‍اورد متروک و اسم واقعی مملکت یعنی ایران معمول گردد.»
بنابراین دلایل تغییر نام بین‌المللی ایران را باید اصلاح خطایی کهن، تاکید بر پیوند ایران و نژاد آریایی، و تغییر تصور در باب ایران نوین شکل گرفته بود؛ از راه تغییر نام بین‌المللی کشورمان دانست.
البته باید اشاره کرد که، ریشه‌های مفهوم ایرانشهر به دوران باستان بازمی‌گردد، در برخی از سکه های دوره داریوش هخامنشی نیز عبارت ایرانشهر بکار رفته است .اما کاربرد رسمی و متداول آن به دوره ساسانیان مربوط می‌شود.به عنوان یک سند تاریخی مفهوم “ایرانشهر” به عنوان یک واحد جغرافیایی-فرهنگی، در دوره ساسانیان شکل گرفت و در کتیبه شاپور یکم بر کعبه زرتشت نیز ذکر شده است. از این رو بکارگیری عبارت ایران برای سرزمین ما نیز برگرفته از اسامی باستانی است.
گروه تاریخ