“آژنگ نیوز”: کشف تنها لوح ماد شرح یک حکم دولتی است. این لوح که در شمال همدان کشف شده، به زبان بابلی نگاشته شده و شرح یک حکم دولتی است. در
متن آن چنین آمده است که پادشاه شهر «اَبدَدانا» در غرب قلمرو ماد، پس از مشاهدهٔ رویایی ناخوشایند، دستور می‌دهد تا یک تاجر آشوری از پرداخت هرگونه خراج معاف گردد. متن حکم مقرر می‌دارد که این تاجر از این پس بدون تمکین در برابر خراج‌های پادشاه اَبدَدانا، آزادانه از قلمرو ماد عبور کند و به تجارت بپردازد.
مطابق با آنچه در کتیبه آمده، سهم معافیت او دو دست لباس فاخر و یک کوزه آبجو تعیین شده بود. در مقدمهٔ لوح، نویسنده با سوگند به ایزدان بابلی و آشوری (ایشتار، شمش و بئل‌ماتاتی) آغاز می‌کند و در خاتمه، هر کس را که در آینده از اجرای این فرمان سرپیچی ورزد، از نفرین خدایان (ایشتار، بانوی شهر) بر خود بیم می‌دارد.
آنچه این سند را متمایز می‌سازد، ترکیب زبانی آن است: اگرچه متن اصلی بابلی است، نشانه‌هایی آشوری در خط و ساخت واژگانی نیز دیده می‌شود و برخلاف بسیاری از کتیبه‌های هم‌دوره، از قواعد یکسانی پیروی نمی‌کند. همچنین، اصطلاحات مادی (ایرانی) در برخی عبارات به چشم می‌خورد. این امر احتمالاً نشان‌دهندهٔ دخیل بودن سه فرهنگ متفاوت در نگارش آن است: خود پادشاه اَبددانای ماد، تاجر آشوری و کاتبی بابلی (یا دست‌کم آموزش‌دیده به سبک بابلی است).》
[علاوه بر این، اشاره به پرداخت خراجِ تجّار آشوری به حاکمان ماد حکایت از آن دارد که تاریخ صدور این فرمان می‌بایست پیش از حملهٔ شلمنصر سوم آشوری به سرزمین مادها و نخستین تقابل آشوریان و مادها باشد. همچنین این لوح برعکس الواح بابلی و آشوری بر روی فلز مفرغی نگاشته شده است که مشخصا نشان می دهد آشوری یا بابلی نیست ]
گروه تاریخ