“آژنگ نیوز”:دراواخر دهه ۴۰ خورشیدی گاریها به موتور«سه چرخه» تبدیل شدند. به گونه ای که در سال ۱۳۴۸ خورشیدی در تهران بین ۵ تا ۶ هزار موتور سه چرخه در کارویراژ دادن در خیابانها بودند. این تاکسی بارها برخلاف اسلاف خود گاریها ؛که خیلی بزرگ و جاگیر و باطمانینه و کوچک بودند ؛اینها با تهور بیسابقه ای و با غرش دائمی خود از لابلای ستونهای در هم ریخته اتومبیلها میگذشتند و بیشتر تصادفها از زیر سر این جانشینان ناخلف گاریهابود.
این موتور سه چرخه ها وظایف دوگانه ای داشتند صبح های زود از دهات اطراف بهمیدان بارفروش ها بار می بردند و یا از شهر به حومه بارکشی میکنند. و وقتی که آفتاب بالا آمد دیگر بار کشی به حومه صرف نمی کرد .
اینان به مسافر کشی میپرداختند و غالبا چند مسافر را که ساعتها منتظر تاکسی مانده بودند. در اطاقک کوچک سوار میکردند و با سرعت به مقصد معلوم حرکت مینمودند.

این موتور ها همه نمره شخصی داشتند و گاه یکنفر صاحب چند دستگاه موتور بود و آنرا به راننده ها کرایه میداد. سی تا چهل درصد رانندههای این موتورسه چرخه ها ، سابقا گاری دار بودند و بعد که کاری از بین رفت اینان موتور خریدند و وتا تا مدتها تصدیق نداشتند پس از جریمه های زیاد پروانه رانندگی گرفتند.
موتورها را بطور متوسط ۹۰۰۰ تومان میشد خرید و غالبا بصورت اقساطی خرید و فروش میشد ، با پیش قسطی در حدودحدود دو هزار تومان هر راننده روزی بین چهل تا پنجاه تومان کار میکرد که بیست تومان آن صرف بنزین میشد و بقیه را کمی جریمه میدادند .
.زیرا تخلف این موتورها یکی دو تا نبود و با باقیمانده درامدشان سیوروسات زندگی خود را فراهم میکردند. تا مدتها موتورها اتحادیه نداشتند و اغلب در میدان شوش بارفروشها و گمرک جمع میشدند و از آنجا برای یافتن مسافریا بار در شهر بگردش در می آمدند.بدین ترتیب آنها پیشگام در زمینه تغییر چهره شهر تهران از قدیم به جدید بودند.
گروه تاریخ