بزرگترین سومر شناس جهان درگذشت

“آژنگ نیوز”: بزرگترین سومر شناس جهان درگذشت.وی معزز ایلمیه چیگ متخلص به ایتیل؛ کتابدار، نویسنده و فوق صدساله ترک بود که در مطالعه هیتی ها و تمدن سومری تخصص داشت. 

معزز ایلمیه چیگ، اولین سومرولوژیست زن ترکیه ای، در ۲۰ ژوئن ۱۹۱۴ در بورسا به دنیا آمد. در سال ۱۹۲۶ از طریق امتحان در مدرسه تربیت معلم دخترانه بورسا پذیرفته شد و در سال ۱۹۳۱ در سن ۱۷ سالگی به عنوان معلم دبستان فارغ التحصیل شد. او حدود پنج سال به عنوان معلم در اسکی شهیر کار کرد تا اینکه در سال ۱۹۳۶ در بخش هیتیتولوژی دانشکده زبان، تاریخ و جغرافیا دانشگاه آنکارا ثبت نام کرد. پس از اخذ دیپلم در سال ۱۹۴۰، او یک دهه فعالیت حرفه ای را در موزه باستانی خاور نزدیک آغاز کرد و در آرشیو موزه تخصص داشت که هزاران لوح به خط میخی ترجمه نشده و طبقه بندی نشده را در خود جای داده بود.

وِی وقتی در سال ۱۹۴۰ از دانشگاه و رشته زبانهای‌باستانی فارغ‌‌التحصیل شد و با حضور آلمانی‌ها در شهرش در جنگ‌‌جهانی تحت تعلیم “گوتربورگ” و “لندزبرگر” در آمد.

به دلیل ازدواج با مدیر موزه “توپ‌قاپی” امکان راحت تری برای ترجمه هزاران لوح با خط‌میخی که در موزه وجود داشتند برایش فراهم شد و وِی به همراه “ساموئل‌نوح‌کرامر” ده‌ها سال کتیبه‌های سومری را ترجمه کردند  و ده‌ها کتاب راجب الواح‌سومری به رشته تحریر درآوردند.

در سال ۱۹۶۰، او یک مطالعه شش ماهه در دانشگاه هایدلبرگ انجام داد. در سال ۱۹۶۵، او نمایشگاه هیتی را از رم به لندن منتقل کرد. او در سال ۱۹۷۲ بازنشسته شد. معزز ایلمیه چیگ پس از بازنشستگی مدتی در خارج از کشور زندگی کرد و در سال ۱۹۸۸ در کنگره آشورشناسی فیلادلفیا شرکت کرد و کتاب پروفسور ساموئل نوح کرامر را به نام تاریخ در سومر آغاز می کند را به ترکی ترجمه کرد که توسط انجمن تاریخ ترکیه در سال ۱۹۹۰با عنوان تاریخ Sümer’de Başlarمنتشر شد. . معزز ایلمیه چیگ که بین سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۸۳ با ام کمال چیگ، مدیر موزه توپکاپی زندگی میکرد، مادر دو دختر بود. او که یک باستان شناس، زبان شناس و نویسنده ترک بود، مطالعاتی در مورد تمدن سومری و آشوری انجام داد و به عنوان یکی از مدافعان برجسته ترکیه برای حقوق زنان شناخته شد.

از آثار او میتوان به؛ “کتاب‌های منشاء سومری تورات،انجیل و قرآن” که به فارسی ترجمه‌شده است / همچنین به کتاب “ابراهیم در الواح‌باستانی” که در دست ترجمه به فارسی است اشاره کرد / و مهم ترین آثار وِی به کتاب “سومریان شاخه‌ای از ترکان” اشاره کرد.

گروه گزارش