درزمان سرمای شدید زمستان، کرسی بهترین وسیله مبارزه با این سرما وشبهای طولانی زمستان بود. کلمه کرسی عربی است و به فارسی معنی تخت رامی دهد. کرسی به وسیله نجاران و با چوب ساخته می شود و بازار فروش آن  در زمستان بود. قدیم الایام هم  طبقه بالا و هم طبقه متوسط برای گرم نگه داشتن خود از آن استفاده می نمودند. اما در دهه ۵۰ و با پیدایش بخاری و غیره بیشتر طبقه متوسط و پایین از کرسی استفاده می کردند. کرسی را روی اجاق یا  منقل  گذاشته و روی آن را به وسیله لحاف بزرگ که به نام لحاف کرسی نامیده می‌شود، می پوشاندند و یا خاکه  زغال که به صرفه هم می باشد کار می‌گذاردند.حرارتی که این وسیله ایجاد می کرد، بسیار مناسب بود . بعضی وقتها هم از چراغ پایه کوتاه و کم نور نفتی به جای منقل استفاده می کردند.کسانی که از کرسی بهره می گرفتند، برایش ویژگی های متعددی بیان میکردند. اولا  کرسی خواب خوب و راحتی دارد .ثانیا رطوبت پا و بدن را برطرف می‌کند و از شیوع بیماری روماتیسم و پادرد جلوگیری می کند . آنهایی که مبتلا به روماتیسم یا انواع پا درد باشند با کرسی دردشان تسکین پیدا می کند .چون سرما باعث انجماد خون و بسته شدن راه خون می شود و گرمای کرسی موجب جریان آن می‌شود. 

image 199 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

کرسی قدمت تاریخی دارد .زیرا در زاغه های کوهستان ها تکه های چوبی پیدا شده که باید همان وسائل کرسی باشد.همچنین حکیم باشی های قدیم برای بیماران درد مفاصل با دادن پماد تجویز کرسی می‌کردند. برعکس آنچه که شایع شده بود ،کرسی هوای اتاق را آلوده نمی کرد. فقط گرمی و حرارت را در زیر پوشش لحاف حفظ کرده و خستگی و سرما را برطرف می کرد.کسانی که زیر کرسی میخوابیدند، می گفتند پس از بیداری احساس سبکی و راحتی می نمایند. دلیل این عدم آلودگی هم ان بود که اولاً خاکه زغال را در بیرون اتاق مشتعل کرده و پس از آن زیر کرسی می گذاشتند و با لحاف  بزرگ می پوشاندند. لحاف تمام گرما حفظ می کند. البته کرسی همانطور که خوب بود، زیان‌هایی هم در بر داشت و این زیان مال آدمهای بی احتیاط و بچه ها بود که پا منقل را وارونه می کردند و ایجاد حریق می نمودند .همچنین کسانی که سرشان را زیر کرسی می بردند و می‌خوابیدند ممکن بود که خفه شوند. اما در مجموع کرسی پایگاهی بود برای مقابله با سرما .کرسی و قصه های شیرین پای کرسی وقتی که مشق های بچه ها تمام میشد.نوبت به گفتن  قصه پریان و خاله سوسکه و کک به تنور توسط مادر خانه میشد. بچه‌ها با شنیدن قصه ها به آغوش مهربان خواب می رفتند. کرسی با همه ایرادهایی که  داشت .اهل خانه را دور هم جمع کرد و دست به دست هم می داد ند. همه گرم میشدندو  بالذت از شیشه پنجره باریدن برف را تماشا می کردند. اما با آمدن انواع و اقسام بخاری ها و تبلیغات متعدد کرسی رفت وقاطی دیگر افسانه های زندگی ما شد.

image 202 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

کرسی دارای پیشینه تاریخی قدیمی است. شاه عباس معروف ترین پادشاه صفویه از دوستداران کرسی بودو زمستانها از کرسی استفاده می کرد. در خصوص نادرشاه هم  از علاقه او به کرسی حکایت ها نقل کرده اند. کرسی محل مناسبی برای خوردن انواع خوراکی ها بود .از رایج ترین خوراکی های زمستانی یکی برف وشکر  بود که زیر کرسی می خوردند .رسم بود از برف سومی که می‌آمد مقداری از آن را شیره می کردند و می خوردند.چون  شب های زمستان دراز بو خوردنی ها و تنقلاتشان  رازیر کرسی می خوردند. البته در کنار خوبی های فراوان کرسی مشکلاتی هم داشت.از جمله اینکه به علت بی احتیاطی برخی از اعضای خانواده منقل زیر کرسی برمیگشت و لحاف آتش می گرفت .در سال ۱۳34 تنها در تهران ۵۶ آتش سوزی روی داد که خسارات مالی زیادی فراهم کرد . اما با همه این مشکلات کرسی گرم بود و معمولاً همه سعی داشتند از گرمای مطبوع و دلچسب آن استفاده کنند .بچه ها گاهی اوقات مشق خود را بر روی کرسی می نوشتند. اما قصه های در کنار کرسی از همه چیز معروف تر بود و حتی چند کتاب هم به این نام منتشر شده است .زیرا صبحی قصه گوی مشهور رادیو در دهه 40 و 50 در یکی از فیلمهای فارسی نشست و برای بچه‌ها قصه گفت .گاهی از اوقات بزرگترها در کنار کرسی بازار مشاعره برگزار می‌کردند .در دوره صفویه و حتی در قاجاریه نیز در کنار کرسی مشاعره انجام می گرفت و این مراسم به بعدیها هم به میراث رسیده بود بعضی‌ها هم پرتقال و ازگیل و دیگر تنقلات را حتماً در کنار کرسی می خوردند وحافظ می خواندند .تا اواخر سال ۵۰ نیز  انواع  و اقسام کرسی ها در نجاری ها ساخته می شد . در بازار زغال فروشان زغال کرسی به راحتی به دست می آمد.آن  زمان در روزهای زمستان،بازار رونقی داشت و روزانه ۱۰الی بیست کرسی به فروش میرفت.

image 201 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

گروه تاریخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *